Капаэйра ў 1906 г.

Вытрымкі з артыкула, напісанага Lima Campos у 1906 году (з рассылкі «Bahia-Capoeira» №1 )

Душа капаэрыста – гэта яго погляд: востры, спрытны, засяроджаны і ўважлівы погляд, у якім сятчатка – спрытны і востры меч, які агаляе схаваныя намеры, жаданні і думкі. Ён заўсёды звернуты на суперніка, ні на што іншае, акрамя яго рухаў. Ён можа пагражаць суперніку, можа разнастаіць вашы напады, якія суправаджаюцца абаронай рук, ён можа дапамагчы вам пазбегнуць напады суперніка, ад якіх можна сысці бакавымі крокамі ці скачкамі, лёгкімі, на шкарпэтках ног. Погляду адкрыта ўсё, усе хады, яго мэта – “убачыць, як усё адбываецца, каб далажыць аб гэтым нам”, у адпаведнасці з іх жаргонам.

У капаэйры супернік пераможаны не толькі ўдарамі, ён таксама забіты прыніжэннем, што яшчэ горш.

Капаэрыст ніколі не змагаецца ў цішыні, ён заўсёды ў баі выкарыстоўвае слэнг, якім ён абсмейвае, раздражняе і злуе суперніка. Слэнг гэты грубы, яго фразы рэзкі.

Акрамя таго, вынікам кожнага ўдару можа стаць самае недарэчнае, смешнае і ганебнае падзенне суперніка.

Хто-небудзь, удараны капаэрыстам у публічным месцы, ніколі не пакіне яго з пачуццём уласнай добрай якасці, бо гэта параза часта суправаджаецца гучнымі выбухамі смеху.

Напрыклад, у кабесадзе (cabeçada), якую капаэрысты сціпла называюць «дастаўка вежы думкі ў жавальны апарат паэта», капаэрыст выкарыстоўвае сваю галаву, для таго каб уразіць суперніка ў вобласць ніжэй за яго сківіцы нечаканым ударам, непрадказальнасць якога – сакрэт капаэрыста. Супернік, якім бы ён ні быў моцным, нязграбна плюхаецца жыватом на падлогу або куляецца назад, смешна задраўшы ногі дагары.

Гэта небяспечная зброя!