Лекцыя мэстры Ітапаана (Mestre Itapoan) 25 кастрычніка, 2006 г. Salvador, Bahia

Датычна стыляў, капаэйра ангола і капаэйра рэжыяналь падобныя на футбольныя каманды – кожная з нас мае асабістыя перавагі і думае, што людзі, якія гуляюць за іншыя каманды, зусім няправыя. Гэта нармальна і карысна. Або, што яшчэ правільней, ангола і рэжыяналь падобныя на шахматы і шашкі: поле адно і тое ж (роды), але фігуры, правілы і мэты розныя. Не можа быць так, што адзін гулец гуляе ў шашкі, а іншы ў шахматы. Шахматыст можа гуляць у шашкі, але ён павінен паважаць правілы гэтай гульні. Так, рэжыяналіст можа ўвайсці ў ангальерскую роду і гуляць на максімуме сваіх магчымасцяў, але ён павінен паважаць яе правілы, да якіх адносяцца рытмы, характэрныя для роды капаэйра Ангола, і шамады (звычаі) – гэтак жа і наадварот. Аднак сучасная капаэйра гэта ўжо не ні ангола і ні рэжыяналь – бо калі вы бераце руху і рытмы з Анголы і руху і рытмы з рэжыяналя, што вы атрымліваеце? Сучасная капаэйра – гэта сумесь абодвух; падобна малочнаму кактэйлю, яны змешваюцца разам і становяцца новай рэччу, але не перастаюць быць бананам і малаком.

Капаэйра рэжыяналь – гэта сума старой капаэйры, batuque (стары танец/смяротнае мастацтва, у значнай меры састарэлае сёння, з якога капаэйра рэжыяналь пераняла падсечкі (bandas) і вингачиву (vingativa)) і творчасці Бимбы. Акадэмія местры Бімбы была першай акадэміяй капаэйры ў свеце і пятай акадэміяй са спартыўным ухілам увогуле ў Бразіліі. Да ведама: некаторыя людзі называюць капаэйру рэжыяналь «жорсткай», але тая капаэйра, якая была абвешчаная па-за законам Бразільскім Крымінальным Кодэксам, гэта была не капаэйра рэжыяналь — гэта была грубая і жорсткая капаэйра ў Рыа задоўга да 1900 года.

Акадэмія местарэ Бімба адпавядала фармату «акадэміі»: існавалі ўступныя іспыты (якія першапачаткова складаліся з выпрабавання на захоп галавы студэнта ў замак на працягу некалькіх хвілін, а пазней былі замененыя на некалькі простых рухаў, распрацаваных для праверкі фізічных магчымасцяў студэнта ў вывучэнні капаэйры), batizado (можа праходзіць нават як «выпрабаванне»), выпускны іспыт, грамадская цырымонія па заканчэнні навучання (падзея, па патрабаванні студэнтаў, якая асвятляецца ў газеце) і спецыялізаваныя курсы пасля заканчэння акадэміі (трэніроўкі Бимбы напады з засады, якія прыцягвалі цікавасць насельніцтва).

Выпускная сістэма выкарыстоўвала шаўковыя хусткі (даніна павагі капаэрыстам мінулага, якія меркавана насілі свае хусткі вакол шыі, паколькі прамыя брытвы не могуць разрэзаць шоўк), якія адпавядалі чатыром узроўням: сінія хусткі для студэнтаў, якія скончылі базавы курс, чырвоныя для тых, хто прайшоў спецыялізаваны курс, жоўтыя для тых, якія былі больш прасунутымі і белыя (местрэ) насілі тыя, хто прысвяціў многія гады свайго жыцця трэніроўкам і навучанню капаэйры рэжыяналь. Бімба ўзнагародзіў белымі хусткамі толькі чатырох за ўсё сваё жыццё: гэта былі Angelo Augusto Decânio Filho, Jair Moura і яшчэ два чалавекі, якія памерлі. Местры Ітапоан жартаваў, што прычына, па якой ён не быў узнагароджаны мясцры Бімба гэта тое, што ў Бімбы проста не хапіла часу – ён памёр у 1974 годзе.

Рухі ў капаэйры рэжыяналь могуць быць падзелены на чатыры катэгорыі:

1. Базавыя (aú, negativa, cocorinha, rolê, і г.д.) — «esquiva» сучаснай капаэйры не была часткай рэжыяналя Бімбы; паводле Итапоану, праблема складаецца ў тым, што яна не ўтрымоўвае контр-напады.
2. Траўматычныя рухі (удары).
3. Рухі, якія выводзяць з раўнавагі (вынасы, падножкі, удары галавой).
4. Ахоўныя рухі (кідкі) – гэтыя кідкі НЕ былі накіраваныя на захоп, яны былі распрацаваны для таго, каб вызваліць вас ад суперніка, які схапіў вас!

У акадэміі, Бімба і яго студэнты трэніравалі абарону ад удараў іншых баявых мастацтваў; аднак, некаторыя дрэнна інфармаваныя людзі, якія назіралі гэта проста праходзячы міма, сцвярджалі, што Бімба змешваў капаэйру з іншымі баявымі мастацтвамі, хаця падобнага не было.

Батарэя местры Бимбы складалася з аднаго берымбау і двух пандэйра. Чаму? Ну, па-першае, таму што Бiмба так сказаў. Ён стварыў капаэйру рэжыяналь, і ён увёў свае правілы. У батарэі не было атабака, таму што атабак выкарыстоўваўся ў candomblé, а Бимба быў вельмі актыўным у candomblé, таму так атрымалася, што ён хацеў трымаць інструмент асобна. Рытмы капаэйра рэжыяналь: São Bento Grande de Bimba («кіроўны» рытм), Banguela (для павольнай гульні), Iúna (для выпускнікоў і вышэй), Santa Maria, Idalina, Amazonas (усе тры для гульні ў сярэднім тэмпе), Cavalaria і Гімн Капаэйры Рэжыналь (абодва не для гульні).

«Я не зрабіў гэтую капаэйру для сябе, я зрабіў яе для ўсяго свету.» – Mestre Bimba.

“Калі я памру, на кожным куце будзе мястрэ.” – Mestre Bimba. Ітапоан звяртае ўвагу на тое, што ён памыляўся … Не адзін, а дваццаць мэстры на кожным куце.

“Вынікі прыходзяць толькі з часам.” – Mestre Bimba.

Некалькі слоў ад Cafné месца: многія людзі кажуць, што Бімба памёр у беднасці, але гэта не зусім дакладна. Будучы пры смерці, ён падтрымліваў тры розныя сям’і (г.зн. тры жонкі, адпаведна з дзецьмі) у трох розных дамах, якімі ён валодаў – у перыяд, калі валоданне ўласным домам было з’явай рэдкім. Акрамя таго, ён заўсёды браў таксі, якое было даражэйшым, чым аўтобус.